Þetta sagði ég árið 1999

þan 17 janúar 1999 fékk ég birta gein eftir mig í morgunblaðinu, þar spái ég í hvaða átt værri stefnt með lýfeyrissjóðakerfinnu, leifi mér að birta hana hér.

Lífeyrisauki fyrir hvern. Njóttu lífsins eftir 30-40 ár, treystu stóra bróður fyrir aurunum þínum og vonaðu að eitthvað verði eftir af þeim þegar þú ert orðin gamall. Treystu tvítugum verðbréfasala sem fjárfestir í vafasömum hlutabréfum út um allan heim fyrir ævisparnaði þínum?. Tekur þú frekar lán hjá lífeyrissjóðnum þínum eða banka og greiðir okurvexti frekar heldur en að safna fyrst og kaupa svo?. Leifir þú einhverjum að lifa á því að braska með ævisparnaðinn þinn? einhver annar hlýtur að geta það betur enn þú sjálfur?. Veit nokkur hve margir lífeyrissjóðir, bankar, kaupfélög, samvinnufélög og verðbréfafyrirtæki hafa orðið gjaldþrota síðustu tuttugu árin eða svo og hve mörgum ríkisreknum peningafyrirtækjum hefur verið bjargað með skattpeningum okkar, eða hve mikið það hefur kostað?.Skuldir Íslenska ríkisins eru nú um 230 milljarðar og þykir okkur sumum alveg nóg, lífeyrissjóðirnir eiga  350 milljarða að eigin sögn eða réttara sagt skulda eigendum sínum 350 milljarða.Hefur nokkur leitt getum að því hvar þessir 350 milljarðar sem lífeyrissjóðirnir eiga séu niðurkomnir, eru þeir kannski bara til á pappírum, ef þyrfti að ná í þá þarf þá að selja öll hús á Íslandi eða myndi nægja að selja gömul hlutabréf í flugfélagi því sem lífeyrissjóður bænda fjárfesti í á sínum tíma  eða skuldabréf þar sem Sambandið sáluga er skráður sem greiðandi.Og ef þessir 350 milljarðar eru til hverjir borga þá vextina, eru það einhverjir útlendingar, nei það erum við væntanlegir bótaþegar þessara sömu lífeyrissjóða sem greiðum vextina, og hverjum er þá verið að hjálpa með þessu basli öllum saman nú auðvitað þeim sem vinna við það að braska með okkar ellilífeyrir ásamt þeim sem þarf að hafa vit fyrir í peningamálum af einhverjum ásæðum.Hvar ætla snillingarnir að ávaxta viðbótar lífeyrispeninganna sem þeir fá frá okkur, líklega ætla þeir að selja okkur fleiri og stærri bíla á kaupleigu, hafið þið tekið eftir því hve auðvelt er að fá lánaðan nýjan bíl gegn því að lofa að greiða kaupleigu mánaðarlega, eða fara í heimsreisu á raðgreiðslum hvaðan skildu allir þessir peningar koma eiginlega?.Enn er þetta ekki allt í lagi, hafa menn ekki alltaf verið að reinaað tryggja sér áhyggjulaust ævikvöld, með því að safna auði á einn eða annan hátt.Fyrir nokkrum árum gekk umræðan um lífeyrissjóðina öll út á það að sjóðir þessir væru að fara á hausinn, þeir áttu ekki fyrir skuldbindingum sínum meðal annars vegna þess að það er og verður (vonandi áfram) offramleiðsla á gamalmennum á Íslandi.Nú er öldin víst önnur segja þeir sem reka sjóðina fyrir okkur, hvað hefur breyst svona mikið á síðustu árum, er sparnaðurinn í heilbrigðiskerfinu að skila sér með þessum hætti, eða eru aðstæður til þess að braska með peninga svona miklu betri.Spurning mín er hvenær verður sjóður það stór að vaxtagreiðslur af honum verði baggi á þeirri kynslóð sem á að bera þær og hvað gerir ríkið þá, það gæti jafnvel farið svo illa að ríkið yrði á endanum að þjóðnýta þessa sömu sjóði til þess að sporna við flótta ungu kynslóðarinnar af landi lífeyrissjóðanna.Nú má ekki skilja þessa þanka mína þannig að ég sé á móti lífeyrissjóðum sem slíkum, mér finnst bara að svona mikil sjóðsöfnun hljóti á endanum að bíta í skottið á sjálfu sér,eða eins og snákur sem ætlar að svala hungri sínu með því að eta sjálfan sig endalaust. Mér finnst eðlilegt að lífeyrissjóðirnir yrðu sameinaðir í einn fyrir alla og að úr honum fengju allir jafnt eins finnst mér eðlilegt að sjóður þessi ætti eins og 100 miljarða sem væri sjóður til að mæta tímabundnum sveiflum en yrði að öðru leiti gegnumstreymissjóður, og hættið svo að setja niður peninga í illgresisgarði braskarana. Magnús Jónsson

því miður virðist ég afa verið sannspár þegar ég skrifaði þessa grein.

Staða lífeyrissjóða afhjúpuð

Athugasemdir

[Rúnar Sveinbjörnsson, 29.3.2009 kl. 12:40]

Ég er sammála þér Maggi, sjóðirnir eru orðnir það stórir að það hálfgerður brandari að tala um skerðingu jafnvel  þó höfuðstólinn hafi minkað mikið. Til hvers eru sjóðir ef ekki til að jafna eftir áföll? En að nefna þetta fundum í verkalýðshreyfingunni er eins og að tala um reipi í hengds manns húsi. Annað sem er ekki síður alvarlegt er að verkalýðsforystan er svo upptekin af sjóðum sínum, að hún er að orðin vanhæf í verkalýðsbaráttunni.